menm2azie voor chanced: km stand =39.076 + 435 = 39.511 km

Bezoek aan Guinobatan

"wat de boer niet kent, dat vreet hij niet"

Rond 8 uur staan wij bepakt en bezakt op het busstation in de wijk Cubao in Manilla. Een luxe bus staat te wachten op haar passagiers en wij zijn er daar twee van. Onze plekjes zijn fantastisch, ruime stoelen die volledig plat kunnen oftewel het lijkt wel een slaapbus. Om Manilla uit te komen zijn we al even onderweg en aangezien het al donker is, zien we niet zo heel veel van het landschap. Maar 's-nachts reizen heeft zo zijn voordelen, geen drukkende hitte in de bus en een nachtje in een guesthouse uitsparen. We sturen Wim een sms-je dat de bus rond 7 uur zal aankomen in Guinobatan en hij meld ons dat hij ons zal ophalen bij de splitsing bij het tankstation. Dat moet duidelijk zijn en als we rond half zeven aankomen in Guinobatan worden we aan alle kanten gevraagd of we een tricycle willen. Niet nodig zeggen we want we worden afgehaald. Meteen wil iedereen weten door wie en als we zeggen dat hij een Nederlander is, zijn er direct genoeg mensen die weten over wie we het hebben, "die kleine" wordt er gebaard. Uiteindelijk komt Wim met de tricycle aanrijden en we laden het karretje vol met onze rugzakken en nemen zelf plaats in en aan de zijkant op de tricycle. Eerst even langs de markt om nog wat brood te halen en dan rijden we de drukke marktplek in het centrum weer uit om naar een prachtige heuvel te gaan. Onderaan stappen we uit en klimmen met de rugzakken op de rug Wim achterna de heuvel op. Wat een fantastische plek met een nog magnifieker uitzicht op de Mt. Mayon. Dat Wim deze plek heeft uitgekozen om samen met zijn vrouw Alice en hun vier zonen, Darwin(15), Jose (11), Yan Yan (10) and Andy (6) te wonen verbaasd ons geen moment want dit is een paradijselijke plek. De kinderen en Alice staan ons op te wachten en kijken eerst een beetje de kat uit de boom maar zijn al snel van hun verlegenheid af. Het is nog enorm vroeg en dus schuiven we eerst aan tafel om wat te eten, en niet zomaar wat ! Boterhammen met échte Hollandse kaas die is opgestuurd door Jeanne de zus van Wim. Dat is nog eens verwennerij, kopje koffie erbij en een beter en warmer welkom kun je jezelf niet wensen. Eerst maar eens een beetje kennis maken met elkaar want dit is de eerste keer dat we Wim en zijn familie ontmoeten. Hier hoeft geen ijs te worden gebroken en al snel kletsen we volop met elkaar. Er valt veel te horen en te vragen, met name over het leven hier en het project van FARMER dat gesteund wordt door de Magsasaka groep. Verschillende organisaties en particuliere donateurs steunen het project en Wim vertelt ons hoe het in zijn werk gaat. Hierover later meer. We maken plannen voor de komende dagen om dingen van het project te gaan zien en onze tijd in te delen. 's-Middags neemt Wim ons mee naar een boerengezin die de middag ervoor een geitjestweeling heeft gekregen. Hij wilde er sowieso langs en dus kunnen we meteen mee gaan kijken omdat het een onderdeel is van het project. Overal waar we verschijnen met Wim wordt er aan hem gevraagd wie wij zijn en wat we komen doen. In Tagalog antwoord Wim de vragende mensen telkens weer even vriendelijk en dat hij de taal vloeiend spreekt is een groot voordeel. Hier in Bicol zoals het gebied heet, wordt een eigen dialect gesproken, en dat heeft weer verschillen met Tagalog. Ik wil wel een paar woorden meer leren in Tagalog, dus schrijft Wim alvast wat dingen op papier die ik maar eens een beetje moet gaan oefenen. Na het bezoek aan de geitjes gaan we terug naar het huis en nu is het echt het heetste van de dag dus tijd om even te rusten. Aangezien ik niet zo heel goed het geslapen in de bus, leg ik mijn lijf even te rusten op het bed in de kamer waar we slapen en al snel ben ik vertrokken. Als ik aan het einde van de middag weer wakker wordt, gaan Wim, Mark en ik Guinobatan in om het internetcafe op te zoeken. Wim's zus Jeanne en broer Jan, (uit Haaren) zouden graag de jongens nogeens live via een webcam zien en dus gaan we Wim helpen met skype. De eigenaar van het internetcafe zet skype op de computer en Wim krijgt zijn eigen account. Handig want dan kan hij wanneer hij wil, ook als wij weg zijn, live in contact met zijn broer en zussen (een andere zus, Thoos, is onlangs hier nog op bezoek geweest met haar partner Yvonne en de andere zus van Wim, Jeanne)

Yvonne en Thoos zijn twee spilfiguren in de Magsasaka steungroep en hebben tijdens hun bezoek hier het project bekeken. Niet alleen bekeken maar ook de handen uit de mouwen gestoken. Zoals ik al schreef gaat het project over het planten van voedzaam gras en het fokken van geiten om de boeren een beter inkomen te geven. Tijdens het bezoek van Magsasaka werd er een internationale grasplantdag georganiseerd en hebben ze samen met twintig boeren gras geplant. Wim vertelt dat het lastig is om een project goed van de grond te trekken omdat er een voortdurend gevecht is om de belangen van de boeren op de eerste plaats te krijgen en dit niet voor alle vertegenwoordigers van de boeren vanzelfsprekend is. Voortdurende controle vanuit Nederland is een noodzaak om de belangen van de boeren prioriteit te geven en het projekt gesmeerd te laten verlopen.

De boeren die meedoen met het FARMER project planten voedzaam gras dat tevens voer is voor de beesten. Omdat de beesten op de plek waar ze grazen ook hun uitwerpselen achterlaten is dit meteen weer voeding voor het gras. Het principe van mesthopen is vreemd genoeg hier nog geen gewone zaak en daar komt dan het spreekwoord "wat de boer niet kent, vreet hij niet" om de hoek kijken. Men heeft hier de neiging om vast te houden aan de oude manier van werken en nieuwe initiativen moeten zich eerst stevig bewijzen willen de boeren hun denk en werkwijze daarop aanpassen. Met het planten van het gras begint dat nu een mooie ontwikkelingsvorm aan te nemen. Vele boeren nemen deel en zien de resultaten. Naast het gras planten worden en er door de stichting FARMER ook geiten uitgegeven, waarvan de tweede lichting weer terugkomt naar de stichting. De eerste lichting is voor de boeren zelf en daarmee dus weer inkomen. Het geplante voedzame gras is het voedsel voor de geiten. Dat Wim deze werkwijzes allemaal toepast is niet zo vreemd gezien zijn afkomst maar om te zien dat dat werkt is voor de boeren hier niet genoeg. Ook Filipijnse boeren moeten eerst resultaat boeken om andere boeren over de streep te trekken. FARMER heeft een informatiecentrum waar uitleg wordt gegeven en wordt voorgedaan hoe bepaalde ziektes bij de geiten te behandelen waardoor de sterfte onder de beesten afneemt. Het is een prachtig gezicht om al die kleine geitjes rond te zien lopen. Afgelopen week werden er tien jonkies geboren bij Wim en bij omliggende boeren ook nog een flink aantal. De boeren maken duidelijk vorderingen en Wim probeert nu ook het voordeel van het aanleggen van mesthopen op de kaart te krijgen. In China zagen we dat dat hoort bij het normale boerenleven, overal in de rijstvelden wordt mest in kleine hoopjes uitgespreid om het land vruchtbaar te maken. De omgeving hier is groen, groener en groenst. Palmbomen, ananassen, fruitbomen, papayabomen etc etc, en als je door de "achtertuin" van Wim andere boeren opzoekt waan je je in een tropische omgeving. De geluiden, naast de blatende geitjes is er ééntje van vogels en krekels en het paradijsgevoel is compleet.

Toen Yvonne, Thoos en Jeanne hier begin dit jaar waren was er zoals ik al schreef de internationale grasplantdag. Dat heeft iets moois teweeg gebracht want sommige medewerkers van FARMER waren niet gewend om mee op het land te werken. Zij vertellen eerder hoe dingen moeten en zeggen dat ze het werk van de boeren waarderen maar de handen uit de mouwen steken was er voorheen niet bij. Door de grasplantdag is daar verandering in gekomen omdat de Magsasakaleden zelf het veld met de boeren mee ingingen om gras te planten. Hierdoor konden sommige medewerkers van FARMER niet achter blijven en waren zij gedwongen om ook deel te nemen aan het planten, iets dat voorheen niet in ze zou zijn opgekomen. Verbroedering in het veld en velen handen maken daarnaast ook nog eens licht werk. Voor ons een mooi moment om het resultaat van de plantdag te gaan zien ergens deze week.

Na onze eerste dag Guinobatan zijn we tegen de avond toch aardig moe. Na nog gezellig en uitgebreid met Wim te hebben gekletst besluiten maar eens te gaan slapen. Een beetje een genant gevoel bekruipt ons want normaal slapen de kinderen in de kamer waar wij nu liggen. Wim en Alice zijn gewend om in de huiskamer op de grond te slapen, maar nu liggen daar ook nog eens vier jongens bij. Wellicht niet erg gepast om onze kamer af te staan en zelf op de grond in de kamer te gaan liggen, en ik moet eerlijk bekennen dat het bed ook erg heerlijk ligt. Het leven is hier veel eenvoudiger dan wij in Nederland kennen, maar wij zijn door het reizen inmiddels ook flink wat gewend. De badkamer heeft een laag wc potje en doorspoelen doen we met een emmer water ( heel gewoon). De douche bestaat uit een groot vat met water met een klein bakje erbij. Met dit kleine bakje overspoel je jezelf zodat je lekker nat bent, daarna even lekker inzepen en weer afspoelen op dezelfde manier. Een prima manier om weer lekker fris te worden en ook dit is heel gewoon hier. Naast de eenvoud sijpelt hier ook de meer luxe wereld naar binnen. Mobieltjes, tv, koelkast en koken op gas in plaats van kolen en nog wat van die dingen. Over koken gesproken, Alice is een geweldige kok en wij genieten van het overheerlijke Filipijnse eten dat ze op tafel tovert. Lekker eten met je handen waarbij je gewoon je vingers aflikt, super !! Na deze eerste dag bij Wim en zijn familie in Guinobatan voelen wij ons meteen thuis en morgen staat de was en een bezoek aan een aantal boeren op het programma. Welterusten !!

Vanmorgen was het vroeg dag, 7.00u wakker en een beste tijd want het wordt hier snel heel heet. Na het ontbijt is het tijd om onze kleren te gaan wassen en Wim is een beetje verbaasd dat ik dat kan zonder wasmachine. Ik zoek op advies van Wim een plekje in de schaduw en dat blijkt een goed plan want de zon begint al te branden. Dat ik dit niet dagelijks doe wordt Alice al snel duidelijk en zij komt me een handje helpen. De handigheid waarmee deze vrouw de kleren wast is prachtig om te zien, en het tempo is verbazingwekkend. Ik breng het er goed vanaf maar kijk daarentegen vol bewondering naar de manier waarop zij dit klusje klaart. Ook dit is normaal, zonder wasmachine en Wim vertelt dat soms zelfs rijke Filipino's de was met de hand doen omdat ze twijfelen of de wasmachine de vlekken wel ziet !! Zou thuis niet in me opkomen om daar aan te twijfelen maar hier met de hand wassen is lekker om even mee bezig te zijn. Na mijn was, het spoelen en ophangen maakt Alice voor me af, gaan Wim, Mark en ik erop uit om het geplante gras en de mesthoop te zien die hij bij zijn huis heeft. Verder showt hij vol trots de jonge geitjes en laat zien dat geitjes kunnen doodgaan aan wormen. De open wond van het afvallen van de navelstreng is een bron voor wormen en gelukkig weet Wim als de beste hoe je dit kunt behandelen. Gebruik maken van goedkope en voor iedereen bereikbare medicijnen (in dit geval aanstekergas) staat daarbij voorop. Eén van zijn geitjes heeft wormen maar is gisteravond vakkundig behandeld door boer Wim. Nu zien we dat je de wormen dood uit de wond kunt halen en heeft het geitje weer alle levenskansen. Behandel je het niet dan gaat de worm door het hele lijfje en sterft het geitje uiteindelijk. We gaan op pad richting een buurmanboer die ook gras heeft gepland en jonge geitjes heeft. Het resultaat is verbluffend en het hoge en lage voedzame gras is opvallend groen. De geitjes, 4 stuks maar liefst, doen het ook goed en na ons bezoek trekken we weer door al het prachtige groen terug richting het huis van Wim. Daar heeft Alice weer flink haar best gedaan in de keuken en is het tijd voor middageten. We genieten van de gebakken vis, rijst, verse ananas en het vleesgerecht. De smaak is subliem en een cursus Filipijns koken zou niet gek zijn. De rest van de dag doen we lekker niet teveel, oa het schrijven van dit bericht en Mark heeft een nieuw schaakmaatje gevonden in Jose die het spel flink in de vingers heeft. Het zonnetje is inmiddels verdwenen achter een paar flinke wolken en daarmee is de temperatuur wat aangenamer.

Vanavond staat nog één ding op het programma, de jongens gaan samen met Wim en ons naar het internetcafé om live contact te maken met tito "Jan" en tita "Jeanne", hun oom en tante in Nederland. Ze zijn allemaal prachtig in mooie kleren gestoken om blits op de video in beeld te komen en het is een beetje gek voor ze dat ze kunnen praten via het beeldscherm met hun familie. Leuk om te zien !!