Na een klein ontbijt in ons hotel met een geweldig mooi uitzicht gingen we weer op pad. Vandaag zijn we heel wat wijzer geworden over de gebruiken en leefgewoonten van de Toraya's. Allereerst hebben we iets meer achtergrondinformatie kunnen vinden. Zo weten we nu dat de grotere gebouwen met ramen en vaak een tweede verdieping de woonhuizen zijn de kleinere die voor de woonhuizen staan worden gebruikt om met name rijst op te slaan. Het verhaal wil dat deze bevolkingsgroep hier zou zijn gearriveerd per boot. Vandaar het scheepsvormig dak. Geleid door een fabelachtige vogel die de Toraya's de weg wees. Deze vogel wordt vaak verbeeld boven de ingang van de huizen. Nadat we de eerste dorpen hebben bezocht kreeg onze Arman een sms bericht dat er een begrafenisplechtigheid zou plaatsvinden. We wilden die natuurlijk graag bijwonen en gingen erop af. Op de plaats van bestemming, een klein dorp, waren de festiviteiten al in volle gang. De baar stond onder een klein afdak en op met palmbladeren afgedekte bamboe hutten zaten meer dan honderd mensen te eten van de zojuist bereide gerechten. De verse aanvoer arriveerde veelal achter op de brommer. Ik raad u allen aan de foto's goed te bekijken. Er is hier op Sulawesi blijkbaar geen Partij voor de Dieren. Deze begrafenissen worden alleen in de maanden juli en augustus gehouden. Je zal maar in september het leven laten... dan moet je wachten op je begrafenis tot het volgend jaar. We vernamen dat al die tijd de familie het lijk, hopelijk wel goed afgesloten, in huis houdt, zeggend dat de overledene ''ziek'' zou zijn. Dat geeft de gelegenheid om nog te sparen voor de ceremonie.

De eigelijke bijzetting geschiedt weer een jaar later. Het feest daarbij is nog groter. Naarmate je een een belangrijkere positie in de maatschappij innam des te groter de groep genodigden en des te meer dieren geofferd worden. Er liepen keurig gekapte en opgemaakte jonge meisjes, in hun mooiste kleren, af en aan. Op een goed moment werd de kist opgetild en een paar keer over het dorpsplein getorst en heen en weer geschud, alsof de geest uit het lichaam moest ontsnappen. Dit gebeurde door mannen. De vrouwen liepen achter de kist aan een hielden een lange rode doek boven hun hoofd beet. Daarna werd de kist op een verhoging geplaatst. De voorganger hield nog een lange en luide toespraak en was de plechtigheid voor die dag voorbij. De hele ceremonie leek meer op een feest en behalve de weduwe en naast betrokkenen was iedereen iedereen best vrolijk en uitgelaten.

Even verderop was er nog een begrafenisplechtigheid met zelfs drie kisten bezig; daar waren zo mogelijk nog veel meer gasten van de partij.

Al met al geweldig interessante ervaringen.

Groeten Roland en Gerard