Profile
Blog
Photos
Videos
menm2azie voor chanced: km stand = 47.668 + 120 =47.888 km
Duiken in Sanur
Het is alweer september. De afgelopen maanden zijn voorbij gevlogen en we genieten enorm van onze dagen op Bali. Het hotel waar we verblijven Palm Garden ligt dicht aan het strand, heeft een heerlijk zwembadje en een ruime tuin. We zijn veel in het hotel en ondernemen niet zo heel veel. We zwemmen wat, zoeken een restaurantje om te eten, kletsen heel wat af en doen wat spelletjes (kaarten en zo bedoel ik dan natuurlijk).
Na Ubud wilden we graag nog naar het strand voor de laatste twee weken Bali. De keus is op Sanur gevallen omdat er hier wit strand is en omdat Sanur een goede uitvalsbasis is om te gaan duiken bij Nusa Penida Island. Is Nusa Penida dan bijzonder? JAAH, bij dit eiland zijn namelijk een aantal duikplekken waar vissen te zien zijn die we nog niet eerder gezien hebben. Bovenaan het lijstje staan Manta Rays (reuzenmanta), een prachtige vis, met een 'spanwijdte' tot wel zeven meter. Het lijkt me geweldig om tijdens een duik een ontmoeting te hebben met deze vis. Ergens op een mooi plekje hangen en dan in de verte deze schaduw op je af te zien komen. Als de schim dichterbij komt wordt de vorm duidelijker. Deze vis die er uitziet als een ruitvormig zeil, grijs aan de bovenkant, wit aan de onderkant. Op zijn gemakkie zweeft de vis dichterbij. De grote mond aan de onderkant staat open om plankton te scheppen. Met een paar slagen van zijn sierlijke lijf is de Manta voorbij en verdwijnt in het donkere water. Mijn voorstelling van een ontmoeting met Manta Rays is dagdromerij, maar hier in Sanur bestaat de mogelijkheid om dit waar te maken. Ik ga ze eindelijk zien MANTA RAY !!!!
Veel duikers komen in september naar Nusi Penida om deze bijzondere vis te bekijken. De inheemse naam is Mola Mola, in sommige landen ook wel Moonfish of Sunfish genoemd, in goed Nederlands is het klompvis. Ook de zeldzame klompvis is een planktoneter die een paar meter groot kan worden. De vis heeft de vorm van een platte schijf die zich rechtop door het water begeeft. Aan de bovenkant en de onderkant van de vis zit een vin en aan de zijkant net achter het 'gezicht' zitten er ook nog twee klein vinnen. Deze vis zie je weinig, zwemt meestal op grote diepte maar komt in deze tijd veel naar Nusa Penida. Natuurlijk zou het geweldig zijn om een maanvis van dichtbij te zien maar ik kom vooral voor de manta's.
Onze derde dag in Sanur gaan we langs bij een duikschool die we gezien hebben vlakbij ons hotel. We praten met een Balinese divemaster maar het klikt niet zo. Eerder zijn we al bij Blue Season Bali langs geweest en het besluit om met hen te gaan duiken staat nu vast. We wandelen langs een aantal van de meest luxe slaapplekken in Sanur (Mercure en hotel Bali Beach) en komen tenslotte bij het kantoortje van 'mijn' duikschool. Deze keer is er een Engelse dame aanwezig. Zij blijkt één van de eigenaren van de duikschool te zijn. We kletsen wat en ze vraagt of we allebei gaan duiken. Jel vertelt dat zij helaas niet kan gaan duiken vanwege haar rug. Jellie had ook enorm graag de manta's gezien maar is blij voor mij dat ik nu wel de kans heb. Voordat ik kan gaan zaagt ook deze dame me door over duikervaring die ik heb. De duiken zijn kennelijk niet makkelijk en absoluut niet geschikt voor beginners. Ze vraagt of ik ervaring heb met stromingsduiken wat helaas niet het geval is. Tijdens het duiken in Amed heb ik wel wat stroming meegemaakt en de divemaster daar leerde me om in dat geval dicht bij het koraal te blijven want hoe hoger je zit hoe meer grip de stroming op je heeft. De stroming komt in 'golven' waarbij het soms zelfs nodig is om je vast te houden aan een rots tot het voorbij is. Na een paar minuten kun je dan weer verder.Bij een echte stromingsduik is de stroming permanent en ga je met de boot naar plek, je duikt en hoeft verder niets te doen want de stroming neemt je mee langs alle mooie plekken. De boot vaart ondertussen boven met je mee en als je honderden meters verder weer boven komt klim je weer in de boot. Ook spannend, maar dat is iets wat Mariëlle en ik nog wel een keer gaan doen.
Als je gaat duiken naar Nusa Penida ga je in principe voor 3 duiken. De speedboot vertrekt rond half negen en heeft ongeveer drie kwartier nodig om het eiland te bereiken. Welke duikplekken bezocht worden hangt af van de omstandigheden van de dag. Er is een getijdetabel beschikbaar die aangeeft hoe de golfslag die dag waarschijnlijk is maar de lokale omstandigheden kunnen best heel anders zijn. Ik spreek af om over twee dagen mee te gaan.
Na twee dagen is het dan zover, vandaag ga ik duiken en misschien de Manta Rays zien. Om half acht word ik bij ons hotel opgepikt door een grote bus van Blue Season. In de bus zitten al een aantal mededuikers, deze keer vooral Aziaten. We rijden naar de duikschool, en ik maak kennis met Taka, de instructeur die vandaag met mij en drie anderen zal meeduiken. Het is een drukke dag voor mijn duikschool, 2 boten vol in totaal zo'n 16 duikgasten. Na het invullen van de nodige formulieren en het passen van de spullen vertrekken we weer met de auto. Tot mijn verbazing rijden we langs Palm Garden, het hotel waar ik verblijf, naar het strand. Het water staat laag, dus eerst gaan we in een soort rechthoekige bak met buitenboordmotor om naar de speedboot gebracht te worden die verderop in het diepere water ligt. Ik ga vandaag met de grootste boot waardoor we lekker veel ruimte hebben. Langs de rand staan de duikflessen al klaar en terwijl we varen worden de sets snel opgebouwd. De reis duurt ongeveer drie kwartier en de eerste spot is Crystal Bay. Dit is een typische spot om naar de Mola Mola te zoeken. Het water kan bij vlagen best koud zijn dus we duiken met een volledig 3 millimeter neopreen pak met daarover een nog een 3 millimeter shorty (pak met korte mouwen en korte pijpjes). Met de complete uitrusting aan doen we een buddy check en laten ons vervolgens achterover van de speedboot vallen. We verzamelen en gaan naar beneden. Tijdens de briefing is verteld dat we westelijk zullen gaan met aan onze linkerkant een schuin aflopende wand van koraal op ongeveer 20 a 25 meter. Taka zal het verst aan de rechterkant zwemmen, dieper dan wij op zoek naar de Mola Mola. Als hij de Mola Mola vindt zal hij ons roepen en mogen we dieper. Tijdens de duik bewonder ik het koraal en zie verschillende vissen die ik al ken, waaronder een lionfish maar dan zo groot als ik nog niet eerder heb gezien. Ik merk dat ik vooral naar rechts kijk en de diepte in staar op zoek naar wat er vanuit de oceaan op mij afkomt. Het water is niet zo koud als ik verwacht had, zelfs een beetje aangenaam dankzij mijn dikke pak. Dit is inmiddels mijn 63ste duik maar het is best spannend. Bij iedere duik ga je kijken naar mooie dingen zoals een wrak, mooi koraal of mooie vissen. In Ahmed heb ik bijvoorbeeld pigmee seahorse gezien, een paar millimeter groot zeepaardje. Maar vandaag, vandaag ga ik voor de grote jongens en het voelt toch anders voor mij. Er staat aardig wat stroming maar we kunnen er allemaal goed mee omgaan. Helaas door de stroming (en de spanning) ga ik erg snel door mijn lucht heen en na 25 minuten moet ik het signaal geven dat ik nog maar 50 bar in mijn tank heb. Dit betekent het einde van de duik want met 50 bar moet je beginnen aan je opstijging om op 5 meter nog een aantal minuten uit te wasemen (safety stop) en daarna aan de oppervlakte te komen. Taka geeft aan nog een stukje door te willen gaan en maakt duidelijk dat ik met Francesco een andere divemaster aan de opstijging moet beginnen. Samen gaan we naar 5 meter, hangen daar 3 minuten rond totdat onze duikcomputers aangeven dat we omhoog kunnen. Francesco had al een 'duikworst' volgeblazen met lucht. Deze duikworst drijft of staat op het water zodat boten weten dat zich daar duikers bevinden en zodat je eigen boot je op kan pikken. We zien onze boot een stukje verder drijven en besluiten er naartoe te zwemmen.
Vermoeid klim ik in de boot en zie even verderop ook de rest van de groep boven water komen. Als eenmaal iedereen aan boord is vertrekken we op ons gemakkie naar de volgende duikspot. Ik vraag aan Taka of we nu naar Manta Point gaan, maar tot mijn teleurstelling hoor ik dat de omstandigheden niet goed zijn. Manta Point ligt aan de zuidkust van het eiland en vandaag is er teveel golfslag om daar te duiken. We vertrekken naar een andere duikspot op zoek naar Mola Mola. Na een uurtje boven gaan we weer het water in, helaas ook deze duik geen Mola Mola wel een prachtige grote Marble ray. Deze vis heeft een dezelfde vorm als de kleine stingrays die Jellie en ik al veel onder water hebben gezien alleen deze heeft een doorsnee van ongeveer 1 meter. De bovenkant van de vis heeft een marmerachtig uiterlijk waar hij/zij zijn naam aan ontleend. De derde duik is op een duikspot met de naam SD point. Ik heb de hoop op Mola Mola voor vandaag opgegeven en kan daardoor vooral genieten van de omgeving onder water. Als we terugvaren naar Sanur en weer op de duikschool zijn vertelt Taka dat het water te warm was vandaag waardoor de kans op de Mola Mola erg klein is. Ik besluit om over een paar dagen weer te gaan duiken. Op de zevende moeten we vertrekken uit Palm Garden dus die dag komt niet goed uit. Dinsdag 8 september zal dus de dag worden dat ik hopelijk de manta's ga zien.
Op zondag gaan we weer eten bij een warung in Sanur waar we al een paar keer eerder zijn geweest. Dit restaurantje wordt ook veel bezocht door lokalen, het eten is er erg lekker en niet duur. Jellie stort zich op haar favoriet de ayam kecap (kip ketjap) en ik besluit de nasi seafood eens te proberen. Wederom erg lekker allemaal. Na het eten wandelen we nog een beetje rond en gaan tenslotte terug voor onze laatste nacht in Hotel Palm Garden. De volgende dag gaat s'-morgens vroeg de telefoon. Blue Season Bali belt om te vragen of ik morgen mee ga duiken. Ik twijfel even want gisteravond laat kon ik al merken dat mijn buik rommelde en vandaag voelt het nog niet beter. Met de manta's voor ogen vertel ik dat ik morgen mee ga en ik hoop dat ik me vandaag in de loop van de dag wat beter ga voelen. We gaan eerst maar eens ontbijten maar dat valt ook al niet goed. Eerst verkassen we naar een volgend plekje. We hebben het Ari Putri hotel uitgekozen en hoeven gelukkig niet zo ver te lopen met alle spullen. Ook hier een heerlijk zwembadje, een kamer met een balkon, koelkastje en TV. Als we door de kanalen zappen komen we zelfs Paul en Witteman tegen! Het blijkt de zender BVN te zijn, een gecombineerde Vlaamse Nederlandse zender die vandaag allerlei uitzendingen herhaalt die gisteren in Nederland en Belgie te zien waren. En het NOS journaal, Studio Sport, de wereld draait door en Pauw en Witteman. s*** zeg, Nederland komt op deze manier wel erg snel dichtbij. Mariëlle gaat lekker het zwembad uitproberen maar ik besluit op de kamer te blijven want mijn buik voelt steeds rommeliger aan. Als Jellie terug is heb ik diarree en is het wel duidelijk dat het duiken morgen niet mogelijk zal zijn.
Op dinsdag ben ik nog steeds beroerd en besluit met een antibiotica kuur te starten. Waarschijnlijk gaat deze voedselvergiftiging met een paar dagen ook wel vanzelf over maar ik wil niet riskeren dat ik niet meer kan gaan duiken. De pillen helpen goed en op woensdag wandelen we weer naar de duikschool om te kijken of het mogelijk is om morgen te gaan duiken. Helaas is voor de donderdag alles al volgeboekt. Op vrijdag is er gelukkig nog wel plek en voor de zekerheid bespreek ik ook meteen voor zaterdag. Er is immers geen zekerheid dat er vrijdag op Manta Point gedoken wordt. Zaterdag is echt de laatste mogelijkheid want met 3 duiken op een dag mag je de eerstvolgende 24 uur niet vliegen, en op maandag vertrekken we naar Bangkok.
Op donderdagavond hebben we nog een gezellige eetafspraak met Arien en Suzanne. We hebben deze twee Zaandammers ook al in Ubud getroffen maar ze zijn inmiddels in Sanur aangekomen en we hebben afgesproken om lekker japans te gaan eten. Het is genieten van de sushi, een lekker glas rosé en leuk gezelschap. Er worden grappen gemaakt dat ik niet teveel mag drinken om morgen in goede conditie te zijn voor mijn duik.
De volgende ochtend sta ik vroeg op om daarna op tijd te ontbijten, immers om half acht komt Blue Season mij oppikken. Als ik bij de eetzaal ben en naar de parkeerplaats kijk zie ik daar echter de bus al staan. Verrast loop ik er naar toe en hoor van de chauffeur dat hij vandaag een groep van maar liefst 10 man bij het Ari Putri Hotel komt ophalen. Hij vertrekt om half acht en dat geeft me gelukkig nog iets meer als een kwartier voor het ontbijt. Om half acht vertrekken we met een bus vol Aziaten. Ik ben vol verwachting, zou het vandaag zo ver zijn? De andere Aziaten, het blijken Japanners te zijn, horen allemaal bij elkaar. Als ik met ze praat blijken ze gisteren ook al weg te zijn geweest, op zoek naar de Mola Mola die zich gisteren niet liet zien. Eenmaal bij de duikschool komt Taka, met wie ik vorige keer ook gedoken heb, op me af en vertelt me dat ik vandaag weer met hem mee ga. Dat is fijn, Taka is een zeer ervaren duikinstructeur waar de rust vanaf straalt. De groep waar ik vandaag mee ga duiken zijn niet de mensen uit mijn hotel. Vandaag gaan twee Koreanen, drie Japanners, een Amerikaan en ik onder begeleiding van Taka en Buppa op de boot 'my little darling'. Allemaal ervaren duikers en de Koreanen en Japanners zijn gisteren ook al wezen duiken. Niet naar Manta Point maar ze hebben wel de Mola Mola gezien en laten trots foto's zien. Aziaten zijn dol op allerlei high tech spulletjes. Op de boot zie dat ze allemaal hun eigen duikuitrusting met attributen, sjieke duikcomputers om de pols en allemaal een onderwater camera bij hebben. Het is een gezellig clubje bij elkaar. Als we onderweg zijn hoor ik tot mijn plezier en grote opluchting dat vandaag Manta Point de eerste duikspot zal zijn. YES.. het is zover, ik ga mantra's zien. Eenmaal aangekomen krijgen we briefing van Taka. Hij vertelt dat de omstandigheden gunstig zijn, er is niet veel stroming en we zijn de tweede boot die er is dus het is nog rustig met duikers. Het is geen diepe duik, rond de 15 meter maar we moeten goed bij elkaar blijven want als het drukker wordt kun je de groep weleens kwijt raken. Gelukkig heeft iedereen zijn eigen duikcomputer om tijd, diepte en luchtverbruik in de gaten te houden dus als je elkaar kwijt raakt kun je je nog prima redden.
We doen onze uitrusting aan en plonzen achter elkaar in het water. Als we verzameld zijn dalen we af naar de diepte. Manta Point is een plek die voor de manta's fungeert als een cleaning station. Je moet dat zien als een autowasserette voor de vissen. De manta´s komen hier naar toe voor een schoonmaakbeurt, verschillende kleine vissoorten snoepen dode huid en parasieten die op de manta´s leven. Gedurende de schoonmaakbeurt blijven de manta´s rustig op een plek hangen en dat is weer perfect voor de duikers die zich aan de manta´s willen vergapen. Tijdens de afdaling zie ik dat we op de bodem in een bergachtig landschap terecht komen, veel heuveltjes en dalen en het zicht is goed. Als we beneden zijn kom ik terecht achter een kleine heuvel ik kijk om me heen of ik ze zie. Plotseling hoor ik het signaal, Taka gebruikt een metalen aanwijsstok waarmee hij op zijn tank tikt om onze aandacht te trekken. Als ik zijn kant op kijk komt er een prachtige manta recht over de heuvel waar ik achter zit heen gezwommen, en nog een, en nog een. GEWELDIG, ik ben nog maar net beneden of er komen al vijf manta's vlak over me heen gezwommen. Ze zijn zo mooi, zo sierlijk en zo dichtbij als ik een 'sprong' zou maken denk ik dat ik er één aan zou kunnen raken. Ik wil dat niet doen, het is zo geweldig om hier te zijn en deze prachtige vissen van dichtbij te mogen zien. De vissen die over mij heen zwemmen hebben een spanwijdte van ongeveer vier meter, zijn prachtig wit aan de onderkant en volgens mij krijg ik zelfs een knipoog van de laatste manta. Ik kan mijn geluk niet op, hier heb ik zolang naar uitgekeken. Gewoon genieten en kijken, liefst een dag lang. Als ze voorbij zijn maak ik enthousiaste gebaren naar een van mijn mededuikers. Met een smile beantwoordt zij mijn enthousiasme. We zwemmen verder naar een andere plek en ondertussen zie ik steeds meer duikers in het water verschijnen. Wederom verschijnen er manta´s, het is echt een goede manta dag. In totaal zie ik deze duik wel 15 manta´s en geniet er iedere keer van. Na drie kwartier onvervalst genot krijgen we een sein van Taka dat de duik afgelopen is en het tijd wordt om naar boven te gaan, we maken een safety stop op vijf meter en klimmen de boot in. Wat is duiken toch geweldig.
Voor onze tweede duik gaan we terug naar Crystal Bay waar ik op de vorige duikdag ook al geweest ben. Zou het zo zijn dat ik naast de manta´s ook nog de Mola Mola te zien krijg? Het maakt mij eigenlijk niet uit, mijn dag is al helemaal goed. Voor deze duik waarschuwt Taka dat er stroming kan staan en krijgen we tips over hoe we daarmee om moeten gaan. De vorige keer was de stroming niet zo sterk en dus denk ik dat het wel mee zal vallen. Als we eenmaal onder zijn valt me op dat ik stevig moet vinnen om tegen de stroom in te komen. We kijken rond naar het mooie koraal en letten goed op Taka die dieper en wat verder weg zwemt en probeert de Mola Mola te spotten. Na 10 minuten neemt de stroming plotseling fors toe. We blijven dicht bij het koraal maar na een minuut of zo is de stroming zo sterk dat iedereen naar houvast begint te zoeken om te voorkomen dat je naar open zee wordt gesleurd. Tjee wat gebeurt hier. Dit heb ik echt nog nooit meegemaakt, de stroming is erg heftig. Ook Taka komt snel terug en klemt zich vast aan een stuk rots. Om mij heen is erg veel zacht koraal en dat biedt geen houvast. Ik glij een stukje naar beneden en zie een klein bekerkoraal. De vorm van de beker geeft me goed houvast en grijp met twee handen de rand. Het lijkt wel een storm onder water. Als ik om heen kijk zie ik dat de anderen ook grip hebben en dat we niemand kwijt zijn. De stroming verandert van richting en in plaats van naar beneden word ik nu zijwaarts getrokken. De stroming is zo sterk dat ik met twee handen flink in de rand van de beker moet knijpen om me vast te houden. Eigenlijk zou ik even moeten checken hoeveel lucht in nog heb maar ik durf het niet aan om een hand los te laten om naar mijn apparatuur te kijken. Het is een benauwende ervaring en in gedachten ga ik na wat ik moet doen als ik mijn houvast zou verliezen. Als een duiker zijn groep kwijtraakt zoek je twee minuten en begin vervolgens met een opstijging. Zoeken, hoezo zoeken, als ik me niet vast kan houden kan ik weinig doen en ga mee naar waar de stroming me heensleurt! Ik bedenk dat er veel duikers in Crystal Bay zijn, dus ook veel boten. Uiteindelijk zal iemand me wel oppikken en dat stelt me weer iets geruster. Ik bedenk dat ik blij ben dat Jellie er deze keer niet bij is. Ik zou erg bezorgd zijn als mijn lief ook in deze storm zou zitten. De stroming komt merkbaar in golven opzetten en als het na een tijdje iets minder is gaan we gauw op zoek naar een plek die wat meer beschutting biedt. Voordat we daar zijn moeten we zeker nog een keer houvast zoeken in een heftige stroming. Terwijl ik me weer met twee handen vasthoud zie ik Taka die 10 meter verderop doodrustig in het water zweeft. Taka gebaart dat we naar hem toe moeten komen. Hij is gek, denk ik. Als ik los laat ben ik weg en niet zijn richting uit maar naar de andere kant. Dat red ik nooit. Gelukkig merk ik na een paar minuten dat de stroming afneemt en ik maak de gok om naar Taka te zwemmen. We redden het allemaal en de plek die Taka gevonden heeft is merkwaardig genoeg vrij van stroming. Iedereen zit nu laag in zijn luchtvoorraad en dus deze duik is voorbij. Taka geeft aan in twee groepjes de opstijging te gaan maken en we stijgen langzaam naar de oppervlakte zonder nog in de problemen te komen. Als we op vijf meter met onze safety stop bezig zijn kijk ik naar beneden en ontwaar daar een grote grijze vorm. Het zal toch niet …? Ja, ook Taka heeft de Mola Mola nu gezien en tikt enthousiast op zijn tank. We zwemmen een stukje in de richting van de vis en genieten. De Mola Mola is ongeveer 15 meter onder ons en ik kan hem niet helemaal scherp zien. Het is een grote en ik zie een aantal kleine Banner fish die bezig zijn met het schoonmaken van de Mola Mola. Eén van de Aziaten die met ons mee is wil naar beneden om een foto te gaan maken maar Taka haalt hem gauw terug. In dit stadium van de duik is afzakken naar twintig meter onverstandig. Uiteindelijk zijn we weer allemaal in de boot en praten na over de duik. Iedereen is zeer onder de indruk van deze heftige storm onder water, maar ook blij dat we als groep dit goed doorstaan hebben. Niemand kwijt geraakt, niemand in paniek en als bonus voor sommigen ook nog een Mola Mola gezien. Als we weer wegvaren zien we even verderop plotseling een duikster boven water komen. Zij kon zich kennelijk niet meer vasthouden en is meegesleurd. We pikken haar op, de vermoeidheid en emotie staan op haar gezicht en ze is blij uit het water te zijn. Even later komt er nog een duiker boven. Het blijkt een divemaster te zijn die achter haar aan is gegaan en nadat hun eigen boot naast de onze ligt stappen ze over.
Ik heb eigenlijk niet meer zoveel zin in de derde duik van die dag. Ik heb de manta´s al gezien, zelfs een Mola Mola en ben nog steeds moe van de vorige duik. Ik besluit toch te gaan omdat dit mijn laatste duik op Bali is. Morgen ga ik niet duiken en ga ik samen met Jellie nog wat leuks doen, een fietsje huren of wandelen we zien wel. De derde duik is niet zo bijzonder. Helaas geen Mola Mola en het is erg koud. Volgens mijn duikcomputer gemiddeld 22 graden maar volgens mij zaten er stukken bij waar het maar 10 graden was. Bij het duiken heet dit een thermocline en je moet je voorstellen dat dit een soort stroming onder water is waar het water extra koud is. Als je onder water op een thermocline afzwemt zie je dat als een soort spiegel, het zicht is dan erg slecht en je kunt letterlijk je hand in dit koude water steken terwijl je zelf nog in het warme water zit. We zien nog wel een ander duikgroep die kennelijk wel Mola Mola ziet maar als we bij hen zijn is de vis al weg. Na een half uur is het wel mooi geweest en breken we de duik af. Moe maar voldaan weer in de boot en naar ´huis´.
Als ik in het hotel terug kom ziet Jellie meteen aan mijn grote glimlach dat ik vandaag de manta´s heb gezien. Enthousiast doe ik mijn verhaal en als ik over de storm onder water vertel krijg een dikke kus omdat ze blij is dat het allemaal goed is gegaan. Deze avond gaan we naar een lekker restaurantje aan de zee en eten een heerlijk gegrild visje en proosten op de geweldige duikervaring en de goede afloop. Over twee dagen vertrekken we naar Bangkok, onze laatste stop van een fantastische reis…
- comments