Profile
Blog
Photos
Videos
Half zeven is een prima tijd om op te staan, ook voor een zondag, als het vooruitzicht is om een bezoek te brengen aan de Pridnestrovische Moldavische Republiek. Met chauffeur Alex en gids Natalja vertrekken we in zuidoostelijke richting, langs de luchthaven, naar de grens. Natalja is al zeker duizend keer in de PMR geweest. Slechts één keer is ze gearresteerd, omdat een Amerikaanse toerist stiekem foto's maakte bij de grens, ondanks duidelijke waarschuwingen.
De grens wordt bewaakt door Russische soldaten die om hun arm een blauwe band dragen met in wit de cyrillische letters MS van Mirotvortsjereski Silie, wat staat voor vredesmacht. Deze soldaten bewaken de grens, sinds de Russische generaal Lebed en zijn manschappen de Moldaviërs wegstuurden uit het gebied. Lebed schijnt te hebben gedreigd om Chisinau en Boekarest met de grond gelijk te maken, en hij was een man die woord hield. Nu is het een 'frozen conflict zone', net als Nagorno Karrabach, Zuid-Ossetië en Abchazië.
Tegenover de begraafplaats in Bender ligt een supermarkt van Sherriff, de enige keten van het land-dat-geen-land-is. Sherriff heeft alle grote bedrijven in handen, van tankstations tot ziekenhuizen. Ze hebben ook een voetbalclub, FC Sherriff. Bij de supermarkt wisselen we een handvol Lei voor Transnistrische Roebels, een niet-bestaande valuta. Bij de supermarkt hebben ze ook plastic vijfhoekige munten van vijf Roebel, die het goed schijnen te doen op eBay.
In Tiraspol bezoeken we een monument ter nagedachtenis aan de slachtoffers van verschillende oorlogen, waaronder het korte conflict van bijna vijfentwintig jaar geleden. In 1992 kwamen een paarhonderd mensen om, waaronder enkele tientallen burgers. Er rijdt een bus voorbij met een gezin dat schuin omhoog kijkt, bij de tekst "Onze toekomst is met Rusland." Kleine kans, aangezien de PMR door geen enkel lid van de VN is erkend, zelfs niet door Rusland.
Terwijl we wandelen door de verlaten hoofdstad vertelt Natalja over haar oma, die recentelijk is opgenomen in het ziekenhuis. De ambulance deed er een uur en veertig minuten over om te arriveren, terwijl haar oma gewoon Chisinau woont. Er zijn twee soorten zorg in Moldavië: duur en slecht. Veel mensen gaan niet naar de dokter als ze ziek zijn, omdat ze niet genoeg geld hebben. Een pensioen is ongeveer tachtig euro per maand, terwijl je ongeveer honderd nodig hebt voor huisvesting en voedsel.
We bezoeken de markt in Tiraspol, in tegenstelling tot de zustermarkt in Chisinau bijzonder netjes en georganiseerd. Een beetje saai, maar ze verkopen wel tulpen uit Nederland. We sluiten ons bliksembezoek aan Tiraspol af met de aanschaf van een stapel ansichtkaarten in een staatsboekhandel. Een kaart kost 3 roebel, ongeveer 8 eurocent. De caissière rekent het wisselgeld uit met een telraam.
Op de weg terug naar Moldavië bezoeken we nog even het fort van Bender, in de zestiende eeuw gebouwd door Suleiman de Grote. Daarna zetten Natalja en Alex ons af op de luchthaven, waar we een huurauto oppikken. We hadden de kleinste auto gereserveerd, maar krijgen een gloednieuwe Opel Insignia met geblindeerde achterramen. We rijden ermee om Chisinau heen in noordoostelijke richting, tot we Butuceni bereiken, een pittoresk boerendorp langs een onverharde weg op de oevers van de rivier de Raut en aan de voet van een rots met het Orhei Vecchi klooster.
Voor het donker wordt bezoeken we snel het klooster. We dalen af in de bergkam via een uitgehakte trap, naar een kleine ruimte waar een eenzame monnik leeft als kluizenaar. Bij het licht van een zaklantaarn leest hij de bijbel. Hij spreekt niet en gebaart geïrriteerd de deur te sluiten. Dit is geen gezellige monnik. Op de weg terug zien we in het dorp een jongen van een jaar of twaalf een groepje ganzen door een hek drijven. Nu is de avond begonnen.
In het restaurant van ons hotel eten we heerlijke Moldavische gerechten, zoals Borsjt, Mamaliga en Wareniki. Mooie wijn erbij. Als we klaar zijn met eten spreekt de meest nieuwsgierige van een kwartet jonge Moldaviërs ons aan. Het groepje wil heel graag weten waar we vandaan komen, waarom we in hemelsnaam Moldavië bezoeken en hoe ze het snelst Engels kunnen leren. We praten een tijdje over Nederland en Moldavië, deels in Engels en Yvonne ook deels in Russisch. Na een leuk gesprek zingen we staand met zijn vijven "happy birthday" voor Victor, die vandaag achttien is geworden. We tikken de aardewerken kommetjes met wijn tegen elkaar. We nemen lachend afscheid, het meisje omhelst Yvonne twee keer en geeft haar een zoen. Dan stapt het viertal in de taxi naar Chisinau.
We wandelen door het donker naar ons kleine huis in Butuceni, het is alsof we in een schilderij van Marc Chagall zijn terechtgekomen. De taxi met vrolijk zwaaiende tieners komt ons voorbij rijden. Het was een lange, bijzondere dag, Victors verjaardag.
- comments