Een update vanuit de hoofdstad van Bolivia: La Paz. Het armste land van Zuid-Amerika blijkt, zoals de titel al doet vermoeden, heftig te zijn. Niet alleen vanwege zijn hoogte, maar ook vanwege alle crazy s*** die we hier gedaan hebben, zoals: 1,5 uur onder de grond in een 'werkende' Boliviaanse zilvermijn op 4200m hoogte, waar de werkomstandigheden slechter zijn dan je in het ergste geval kunt bedenken, een 3-daagse tour in een jeep door het Andes gebergte en natuurlijk per mountainbike downhillen over "the World's Most Dangerous Road" (the "Death Road"). En dan denk je dat je alles gehad hebt, maar op dit moment zitten we vanwege een staking vast in het grensplaatsje Copacabana. We moesten hier letterlijk in een bootje heen gesmokkeld worden en weten op dit moment nog niet hoe we hier weer weg moeten komen. Waarschijnlijk 8 kilometer lopen naar de grens; berg op en af en dat alles op ongeveer 4000 meter. Maar goed dat we al een beetje gewend zijn!

Maar dit verhaal begint rustig waar het vorige geëindigd is, namelijk in de Pantanal in Brazilië. Een natuurlijk paradijs met een enorme hoeveelheid aan exotic wildlife. De Pantanal loopt normaal gesproken in het regenseizoen grotendeels onder, waardoor er eilandjes ontstaan waarop alle wildlife relatief gemakkelijk te spotten is. Echter was er dit jaar nog nauwelijks regen gevallen, zodat de Pantanal in het deel waar wij zaten helemaal droog stond. Desondanks veel wildlife gespot! We hebben een driedaagse toer gedaan waarbij we verbleven op een omgebouwde boerderij, inclusief zwembad (!) en wilde zwijnen die daar ook hun permanente verblijfplaats van hadden gemaakt. Als het over wildlife gaat, spreken de foto's voor zich. Dus check deze om te zien hoe mooi de papagaaien zijn, hoe 'onecht' een toekan eruit kan zien, hoe lief een kaaiman eigenlijk is (je kunt ze aaien!) en hoe leuk piranha vissen is! En over wildlife gesproken: het meest gespotte dier hier was toch wel de mosquito, werkelijk een plaag! En één van de meest heftige activiteiten (vooral voor Marlijn) was de anderhalf uur durende paardrijtocht! Alvorens het elite dier te bestijgen, zei ze dat ze toch echt liever uit een vliegtuig springt …

Via het Braziliaanse grensplaatsje Corumba zijn we de grens met Bolivia overgestoken. Dit klinkt veel gemakkelijker dan het in werkelijkheid is. De exit stempel in Brazilië ging nog relatief vlot (1 uur, mede omdat het grenskantoor 40 minuten te laat openging). De rij bij de Boliviaanse douane was echter van een heel andere orde en hier stonden we dan ook twee uur te wachten voor een wederom felbegeerde stempel. Gelukkig stonden we in de brandende zon en was het maar 38 graden … Al met al hadden we alle formaliteiten voor het einde van de ochtend afgerond, dus waren we ruim op tijd voor de nachttrein naar Santa Cruz die om zeven uur diezelfde avond zou vertrekken… Het Boliviaanse grensplaatsje Quijarro stelde weinig voor en de vertrekhal van het treinstation zo niet nog minder. De lunch in een lokale lunchroom (lees: vier muren met wat tafeltjes) bleek bijzonder lekker te zijn, dus we hadden een goede bodem voor het wachten J. Een 3-gangen lunch voor 2 euro per persoon! Bolivia is voor de portemonnee na Brazilië een verademing!

De trein naar Santa Cruz is de kleinste die we ooit genomen hebben (check de pics!) maar comfortabel! Ondanks een hobbelige reis sliepen we redelijk goed en zonder vertraging arriveerden we in Santa Cruz. Een voor Boliviaanse begrippen redelijk grote stad waar alles te krijgen is, maar waar afgezien van het centrale plein voor toeristen weinig te beleven is. Santa Cruz ligt nog laag, dus de temperatuur lag nog rond de 30 graden (we love it!). De volgende dag zijn we per vliegtuig doorgereisd naar Sucre, de constitutionele hoofdstad van Bolivia (La Paz is de feitelijke hoofdstad). Of de vlucht inderdaad zou vertrekken was nog even spannend, gezien de continue aanhoudende regen in Santa Cruz. Gelukkig konden we met een uur vertraging toch vertrekken en landden we een half uur later in Sucre, gelegen op 2900 meter. Een goede hoogte om te acclimatiseren voordat we zouden vertrekken naar hoogtes boven de 4000 meter!

Sucre is een gezellige koloniale stad. Ons hotel en onze hotelkamer zagen er prachtig uit, dus besloten we hier een paar nachten door te brengen. De hoogte (snel buiten adem tijdens het lopen door deze 'heuvelachtige' stad!) en de temperatuur (overdag 21 graden, brrr…) was even wennen, maar gelukkig hebben we geen last gehad van hoogteziekte. De eerste twee dagen rustig aan, met een bezoek aan het belangrijkste lokale museum (jaja!), de Nederlandse kroeg Florín (bitterballen en stroopwafels!) en een dansvoorstelling. De dansvoorstelling met lokale dansen uit Bolivia was vooral erg grappig door de veelal ongecoördineerde, lompe manier van dansen. Niet zulke technische hoogstandjes dan die we in Argentinië en Bali hebben gezien!

De derde dag was het tijd voor wat meer actie en zijn we gaan quad rijden in de bergen rondom Sucre. Een mooie tocht van drie uur die weer behoorlijk veel klassieke kiekjes heeft opgeleverd! Die avond sloten we de dag af met een heerlijke massage (even weer de rug gekraakt!) met aansluitend een jacuzzi. Heerlijk lekker warm na al weken een koude douche! En dat was in Brazilië niet erg, maar in Bolivia op hoogte wordt het toch een ander verhaal … En aangezien we al ruim vijf maanden in een korte broek en op onze slippers lopen, was het ook tijd voor het kopen van een dik vest, muts, (alpaca!)sjaal en handschoenen! Klaar voor de tocht tussen de 4000 en 5000 meter!

Een vier uur durende busreis vanaf Sucre door een adembenemend mooi landschap bracht ons naar de volgende bestemming: Potosí. De hoogste stad ter wereld op ca. 4000 meter! Potosí, bekend en toeristisch vanwege 1 ding: de Cerro Rico zilvermijn. Deze mijn ligt op 4300 meter en is nog steeds volop in gebruik. Gedurende de Spaanse bezetting zijn er 8 miljoen slaven omgekomen in deze mijn. Het werk gebeurt hier nog steeds met slechts simpel handgereedschap in temperaturen variërend tot onder het vriespunt en +45 graden! Volgens de Lonely Planet is een bezoek aan de zilvermijnen een serieuze beslissing gezien de afwezigheid van veiligheidsmiddelen en de nauwe, met stof gevulde gangen. Maar ja, je moet alles een keer gedaan hebben toch …

En het was heftig! Direct na de busreis hebben we de vier uur durende tour (waarvan 1,5 uur onder de grond) gedaan met vier anderen. Onze groep, genaamd de 'sexy lama fockers', werd geleid door een grappige, jonge, Boliviaanse (enigszins dronken) gids die tussen zijn 15e en 18e zelf in de mijnen heeft gewerkt. De verwerking van het zilver is sinds de Spaanse bezetting weinig veranderd, bleek tijdens het bezoek aan de 'fabriek'. Daarna was het tijd om de mijn in te gaan. Aangezien het zaterdag was, waren er slechts enkele mijnwerkers aan het werk. Een tocht door steeds nauwer wordende gangen met een uiteindelijke afdaling via een soort houten glijbaan bracht ons op de derde 'verdieping', ca. 70 meter onder de grond. Hier troffen we twee mijnwerkers, ieder met een ruim 60 kilo wegende zak op weg naar de uitgang. De eerder gekochte souvenirs (sigaretten, cocabladeren, dynamiet, drank en water) hield hen staande en hier werd duidelijk hoe zwaar het werk hier was. Hoewel ze slechts 26 waren, leken ze bijna veertig en de eerste gezondheidsklachten waren al een feit. De maximale leeftijd van een mijnwerker is sinds de 'verbeterde omstandigheden' gestegen van 45 naar 55 jaar.

Op de terugweg liet de gids ons ervaren wat een implosie d.m.v. dynamiet doet en de uitweg leek eindeloos in de door de explosie met stof gevulde gangen in combinatie met de ijle lucht op deze hoogte. Het licht aan het einde van de tunnel was een opluchting van een ééns, maar nooit weer, onvergetelijk indrukwekkende ervaring. De brandende keelpijn en hoofdpijn waren de volgende dag gelukkig over, zodat we onze weg vervolgden naar Uyuni: de toeristische trekpleister van Bolivia met zijn wereldberoemde zoutvlakte 'Salar de Uyuni'.

En dat barre omstandigheden 'binden', bleek na de mijntoer. In de mijn ontmoetten we Franzi en Daniel (een Duits stel) die toevallig ook dezelfde plannen hadden om verder door Bolivia te reizen. Na een overnachting in hetzelfde hotel reisden we gezamenlijk door naar Uyuni. Met z'n vieren boekten we een driedaagse trip via de zoutvlaktes door het Boliviaanse deel van het Andes gebergte. En aangezien Uyuni nog het meeste weg heeft van een verlaten dorp in Oost-Groningen, alleen dan op 3700 meter ;), konden we gelukkig de volgende dag al vertrekken met onze chauffeur Obed!

De Salar (zoutvlakte) heeft een oppervlakte van 12.000 km2 en is daarmee de op een na grootste ter wereld (na die in Botswana). Het is een surreële wereld waar je van het foto's maken in grappige perspectieven geen genoeg kunt krijgen. En we hadden geluk, want een deel van het meer stond droog en een ander deel stond onder water. En met een blauwe lucht, enkele wolken en een temperatuur boven de 25 graden (jaja, dat kan ook op 3700 meter!), leverde dat mooie plaatjes op!

De eerste overnachting was in een klein dorpje met alle benodigde voorzieningen: warm water, een toilet en een bed. Het eten dat was klaargemaakt door de lokale bevolking was heerlijk! Na de hele dag in de korte broek, zakte de temperatuur 's nachts wel tot het vriespunt! Tijd voor de dikke vesten en onze mutsen!

De tweede dag was een tocht door de prachtige Andes, langs meren met flamingo's, bizarre rotsformaties en uitgestrekte woestijnen tussen de 4000 en 4300 meter hoogte. De temperatuur was in de zon heerlijk, maar koud zodra de ijzige wind toesloeg. Voorafgaand aan de trip waren we op de hoogte gesteld van de 'basic' omstandigheden tijdens de tweede nacht en bij aankomst in het lokale dorp op 4300 meter bleek dat ze niet overdreven. De uitdrukking op Franzi haar gezicht was dan ook geweldig! 'Dorp' is overigens een groot woord voor de 20 gebouwen (barakken) die er stonden. Zodra de zon onderging werd het behoorlijk koud in onze gedeelde slaapkamer. Elektriciteit was er slechts van 19.00 uur tot 21.00 uur, verwarming was afwezig evenals een douche. Het gedeelde toilet met 30 personen bleef gedurende ons verblijf echter prima functioneren . De afwezigheid van (warm) stromend water is een indicatie voor de hygiëne en de frisheid van de kamers en het bed … Zo fijn dat we onze eigen slaapzak hadden! De lasagne voorafgaand door een groentesoep was werkelijk voortreffelijk, wat toch eigenlijk heel bijzonder is voor z'n afgelegen plek. De rest van de avond hebben we doorgebracht met z'n vieren ín onze slaapzak al domino spelend …

De laatste dag begon perfect! Opstaan om vijf uur (temperatuur in de slaapkamer 5 graden Celsius en buiten minstens -8 graden), om tijdens zonsopkomst te rijden naar 5000 meter waar geisers heet water uit de grond spuwen. Het was koud!! Ook al lijkt het grootste deel nog het meeste op een maanlandschap, de Andes tijdens zonsopkomst is fan-tas-tisch! Het hoogste punt van de tocht was bereikt, waarna we weer daalden naar 4200 meter om een duik te nemen in een natuurlijke 'hot pool'! Het ontbijt stond klaar, de zon scheen, het was windstil, en het water was boven de dertig graden. Dit is wakker worden! De warme zonnestralen en de droge lucht op deze hoogte maakten zelfs zwembroekfoto's mogelijk . De reis vanuit het zuidwesten van Bolivia terug naar Uyuni door de Andes was onveranderlijk prachtig en tegen het einde van de middag zette Obed ons weer veilig af in Uyuni. We sloten de dag af met een beroemde Minuteman pizza met onze Duitse vrienden!

De wekker ging de volgende ochtend vroeg voor onze vlucht naar La Paz. Het vliegveld van Uyuni is weinig meer dan een asfaltstrook met 1 gebouw. Vliegtuigen arriveren vanuit La Paz om daarna rechtstreeks terug te vliegen. De 1 uur durende vlucht gaf ons nog een prachtig uitzicht over de zoutvlakte. De landing in La Paz was redelijk spectaculair vanwege de ligging van het vliegveld op 4000 meter hoogte tussen de bergen. Het vliegtuig duikt naar beneden om te kunnen landen, wat niet iedereen een prettig en veilig gevoel geeft …

Op ca. 3600 meter is het de hoogste hoofdstad van de wereld: La Paz. Arriverend vanaf 4000 meter is de eerste indruk van La Paz adembenemend. De stad ligt in een vallei waarbij de huizen tegen de bergwanden zijn gebouwd. De panaroma foto zegt genoeg

We hadden vier dagen om van La Paz te genieten voordat onze tour zou starten. La Paz is een erg gezellige stad, met veel marktjes op straat en gezellige barretjes en restaurantjes. Maar de twee hoogtepunten waren toch wel het aanschouwen van cholitas wrestling (vrouwenworstelen) en het downhill mountainbiken van 4700 meter naar 1100 meter over de beruchte 'death road' (world's most dangerous road). Het vrouwenworstelen is een beruchte happening op zondag in La Paz. Men neme een boksring, een aantal lokale vrouwen (en mannen) en er zijn nauwelijks regels. Hilarisch om te aanschouwen, maar na een uur is het wel genoeg! De popcorn en de cola maakte echter veel goed! De 'death road' was spectaculairder. Het begon op 4700 meter onder een strak blauwe lucht, lekker in het zonnetje. Om te 'wennen' aan de fiets eerst 22 kilometer bergafwaarts over een asfaltweg, met scherpe haarspeldbochten en natuurlijk die beruchte afgrond (op deze weg op de meeste plaatsen nog mét vangrail. Na deze eerste kilometers begon op 3100 meter hoogte de beruchte 'death road'. Een ongeveer drie meter brede onverharde weg met daarnaast een afgrond die honderden meters de diepte in duikt. Sinds 2006 wordt deze weg niet meer officieel gebruikt, omdat er een nieuwe 'veiligere' weg is gebouwd. Het zijn dus voornamelijk mountainbikers die je hier vindt. Een totale afdaling van 32 kilometer via haarspeldbochten, door beekjes en onder watervallen door naar 1100 meter. Inmiddels een subtropische temperatuur van meer dan 30 graden op deze hoogte! Na afloop hebben we getoost op de goede afloop en kregen we natuurlijk dat beruchte T-shirt met de tekst: 'I survived the World's Most Dangerous Road!'